آرش بهمنی

روز: در حالی که چند روزی بیشتر به روز دانشجو باقی نمانده است، گروه های مختلف دانشجویی، با صدور بیانیه های مختلف، از آمادگی برای برگزاری مراسم روز دانشجو خبر داده اند. علاوه بر گروه‌های مختلف دانشجویی، برخی از دانشجویان زندانی نیز با صدورپیام هایی، به استقبال این روز رفته اند.این در حالیست که یکی از اعضای شورای عمومی دفتر تحکیم به "روز" می گوید: "با نزدیک شدن به 16 آذر، هر روز میزان تهدیدها بیشتر می شود. نیروهای امنیتی به طور آزادانه دردانشگاه رفت و آمد و دانشجویان فعال را تهدید می کنند که در صوت حضور در هر گونه برنامه اعتراضی و تجمع، بلافاصله بازداشت خواهند شد."

وی اضافه می کند: "تهدیدها اما به همین جاها ختم نشده است. با خانواده برخی از افرادی که بیش از این بازداشت شده اند، تماس گرفته شده و به آن ها اعلام کرده اند که بهتر است فرزندشان را در روز 16 آذر در منزل نگه دارند، در غیر این صورت آن ها بازداشت خواهند شد."

یکی از دانشجویان واحد تهران مرکز دانشگاه ازاد نیز به "روز" گفت: "با توجه به  اتفاقات رخ داده در سال گذشته، از هفته گذشته حساسیت های امنیتی روی دانشگاه بیشتر شده است. به بعضی از دانشجویانی که در سال گذشته فعال بوده اند و هنوز در دانشگاه هستند ـ چون بسیاری از فعالان دانشجویی دانشگاه، یا از تحصیل محروم شده اند یا اینکه به شهرهای دیگر تبعید شده اند ـ اعلام کرده اند در صورت برگزاری هرگونه تجمع، برای آن ها حکم صادر خواهد شد. چون معتقدند که این حرکت ها برنامه ریزی شده است."

در عین حال یک دانشجوی دانشگاه گیلان درباره روز دانشجو می گوید: "دانشگاه تلاش دارد به هر نحو ممکن، روز 16 آذر را بی اثر کند. پیش از این در برخی برنامه هایی که توسط بعضی نهادها در دانشگاه انجام می شد، دانشجویان معترض حضور داشتند و اعتراض خود را نشان می دادند. به همین دلیل برای 16 آذر، حتی به جامعه اسلامی دانشجویان هم اجازه برگزاری مراسم ندادند. در حالی که آن ها، اصلا برنامه سیاسی نداشتند و قرار بود از خواننده سرود «یار دبستانی» برای سخنرانی دعوت کنند."

دانشجویان زندانی و 16 آذر

بهاره هدایت، عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم، مهدیه گلرو، دانشجوی ستاره دار دانشگاه علامه و مجید دری، دانشجوی محروم از تحصیل دانشگاه علامه و عضو شورای دفاع از حق تحصیل که هر سه در زندان به سر می‌برند، پیام‌هایی جداگانه در آستانه 16 آذر، منتشر کردند.

بهاره هدایت که که به ۹ سال و نیم حبس محکوم شده در بخشی از نامه‌ی خود که در زندان نوشته خطاب به دانشجویان آورده است: "برادران صبور و خواهران دلیرم، آذرماه بار دیگر‌امده که به زمستانی دیگر پیوند خورد. آذری که ماه ما بود تا به قلب زمستان بزنیم. آذری که همیشه ماه ماست. دیوارهای سرد و سنگ زندان اوین، روزها و شب‌های بی پایانی است که بیهوده می‌کوشند میان من و شما جدایی بیفکنند. ولی این سینه همچنان تنگ ١٦ آذرهایی که با هم گذراندیم و بی قرار تمام روزهای سبز و آفتابی پیش روست. میانمان حصار افکنده اند، ‌اما در این سر هنوز هوای آن همه یار دبستانی است که دست در دست هم خواندیم و یاد مشت‌های گره کرده و فریادهاست که از گلو برکشیدیم که عشق میان ما را هیچ خشت و آهن و سنگی دیوار نمی‌تواند بود. اندوه و تنهایی را به قلب من راهی نیست. چرا که همدلی‌هامان وامدار پاکی آیینه‌هاست."

در پیامی دیگر، مهدیه گلرو که از یازدهم آذرماه سال گذشته بدون حتی یک روز مرخصی در بازداشت به سر می‌برد نوشته است: "یاران دبستانی من، اگر در سال ۳۲سه نفر دانشجو کشته شدند امروز ده‌ها دانشجو در بند هستند. هر چند که این روزها هزینه حرف زدن خیلی سنگین است اما باید به قیمت دانشگاه شدن اوین، دانشگاه آخرین سنگر آزادی زنده بماند. و بدانید که ما نیز در کنار شما در روز ۱۶ آذر یار دبستانی را زمزمه خواهیم کرد."

مجید دری، دیگر دانشجوی در بند دانشگاه علامه که به ۶ سال حبس تعزیری و تبعید به زندان بهبهان محکوم شده است نیز در پیامی به مناسبت روز دانشجو، با ابراز احساس "غرور" از نامگذاری سوم آذر به نام خود، نوشته است: " نمی دانم چه بگویم از احساسی که داشتم آنگاه که فهمیدم روزی (سوم آذرماه ) در تقویم جنبش سبز به نام من شده است. احساس غرور بود یا شعف یا پایداری، هرچه بود امیدم را در ادامه راه دوچندان کرد  و برخود بالیدم که توانستم برگی از تاریخ کشورم را رقم بزنم و صد البته بودند کسانی که ببینند و اینسان آیینه وار پایدارم کنند. زبانم قاصر است. تنها به سپاسی از تمامی یاران و دوستانم اکتفا می کنم که خود می دانند نمی دانم چگونه سپاسگذاری کنم."

16 آذر و تشکل های دانشجویی

تحرکات دانشگا‌ه های ایران در آستانه شانزدهم آذر ـ روز دانشجو- با صدور بیانیه‌ها و فراخوان‌های مختلف‌ شکل عینی تری به خود گرفت.

انجمن‌های اسلامی دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه های مازندران و دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل و هم چنین دانشجویان سبز دانشگاه علم و صنعت، دانشجویان دموکراسی خواه دانشگاه تهران و علوم پزشکی، دانشجویان دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی و دانشجویان دانشگاه تبریز به مناسبت روز دانشجو اقدام به صدور بیانیه‌ها و فراخوان‌های جداگانه کرده‌اند.

در فراخوان منتشر شده‌ی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه امیرکبیر با اشاره به حضور همیشگی جنبش دانشجویی در "صف اول مبارزات آزادی خواهانه ی ملت ایران"، علیرغم "انکارها، فشارها و سرکوب بی وقفه و فزاینده"، تاکید شده است که دانشجویان این دانشگاه با امید به آینده، استوار به راه خود ادامه می دهند: "راه جنبش دانشجویی ایران از ابتدا تا کنون با منافع ملت ایران پیوندی ناگسستنی داشته و دقیقا به همین دلیل از همان ابتدا تا کنون هم چون خاری در چشم استبداد بوده است. چرا که آرمان ها و اهداف آن در تعارض آشکار با حکومت هایی قرار گرفته که اگر چه عناوین و حاکمان شان متفاوت بوده اند اما همگی آن ها شاخص های دیکتاتوری را تمام و کمال در خود گنجانده اند....در طول سال های گذشته اعضای این تشکل متحمل بیش ترین هزینه ها از قبیل تخریب ساختمان آن توسط دولت فاشیست احمدی نژاد، بازداشت های خودسرانه، زندان های طولانی مدت، اخراج، محرومیت از تحصیل و … شده اند".

در پایان این بیانیه، انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه امیرکبیر از دانشجویان در سراسر کشور دعوت کرده است تا با شرکت در مراسم بزرگداشت روز دانشجو: "همراه با هم بار دیگر فریاد بزنیم: دانشگاه زنده است! و به هموطنان زخم خورده و ستم کشیده کشورمان نشان دهیم که اینجا، در دانشگاه، هنوز شعله ی امید زیر خاکستر تن ها مان روشن مانده است.وعده ی ما ١۶ آذر در خانه ی اول مان دانشگاه، آن جا که آینده ی ایران عزیز را رقم خواهیم زد.به یاد یاران دبستانی دربند مان، به ویژه مجید توکلی شرف جنبش دانشجویی."

شورای عمومی انجمن اسلامی دانشگاه های مازندران نیز  در بیانیه خود با اشاره بازداشت چهار عضو دفتر تحکيم وحدت، عليرضا کياني، محسن برزگر، علی قلی زاده و محمد حیدرزاده در استانه روز دانشجو، به فشارهای وارد امده بر بدنه جنبش دانشجویی در دو دهه اخیر و تشدید این فشارها در جریانات پس از انتخابات ریاست جمهوری سال 88 در ایران اشاره کرده و اورده است: "چنانکه سال گذشته شاهد آن بودیم پروژه رژیم جمهوری اسلامی در ممانعت از برگزاری انتخابات دفتر تحکیم وحدت به عنوان نماینده واقعی دانشجویان و بازداشت و برخورد با فعالین شورای دفاع از حق تحصیل که ابتدائي ترين حقوق دانشجویان را پيگيري می کرد گواه آن است که حاکمیت هرگز تن به خواست و اراده مردم نمی دهد و نه تنها با کودتا، دولت گماشته و مطلوب خود را به کرسی می نشاند بلکه حتی با مدنی ترین تشکل های دانشجوئی که بعنوان قشری پیشرو تلقی می شوند نیز برخورد می کند."

اعضاي شوراي عمومي انجمن اسلامي دانشجويان دانشگاه مازندران در پایان این بیانیه با تاکید بر پایداری خود تا تحقق خواسته هاي به حق و قانوني ملت "در آستانه ي واقعه ي تاريخي ۱۶ آذر به حاکمان جمهوري اسلامي" هشدار داده‌اند: "از رفتار غيرقانوني و غير مدني خود دست بکشند و در فرصت باقي مانده با آزاد نمودن تمامي زندانیان سیاسی واعضاي به گروگان گرفته شده دفتر تحکيم وحدت از جمله مجید توکلی، ضیاءنبوی، محسن برزگر و... بیش از این خود را در مسیر سراشیبی سقوط نکشاند."

شورای عمومی انجمن اسلامی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل نیز با انتشار بیانیه‌ای خواستار آزادی ۳ دانشجوی دربند این دانشگاه (سيد ضياء نبوي، محسن برزگر و نيما نحوي) شده است. در بخشی از این بیانیه با اشاره به زندانی بودن این سه دانشجوآمده است: "دست از كينه بردار اي لجوج كه ما جز صلح و صلاح نمي‌خواهيم. هم‌كلاسي‌هاي ما را آزاد كن كه اين كينه‌توزي‌هاي تو نسبت به ما چيزي جز هيزم آتش خانه‌ات نخواهد شد. مخواه كه اين آتش زير خاكستر بيدار شود كه خود نيك مي‌داني آتش دماوند اگر لبريز شد به خود نيز رحم نخواهد كرد. دست از كينه و لجاجت بردار و بگذار برادرانمان سيد ضيا نبوي، محسن برزگر و نيما نحوي به آغوش گرم دانشگاه بازگردند والا نوشيرواني نزد آنها مي رود.‏"

در بیانیه‌ای دیگر، انجمن دانشجویان دموکراسی‌خواه دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی، آورده است: "تصفیه‌های گستردۀ استاد و دانشجو و عناوین درسی، هجوم مغول‌وار به خوابگاه دانشجویان در تاخت و تازهای شبانۀ عمال حکومت، محروم نمودن دانشجویان پر افتخار و آزادی‌خواه از ادامه تحصیل، بازداشت معترضان به چنین وضعیت ناعادلانه‌ای و رد و تخفیف علوم‌ انسانی که به حق خود چیزی از آن درنیافته بودند" را روندی معمول در در عرصه‌ی جنبش دانشجویی در سال‌های اخیر قلمداد شده که "هر روز زخمی بر پیکر استوار دانشجویان ایرانی و البته میخی بر تابوت استبداد و خودکامگی خود می‌کوبد."

در بخش دیگری از این بیانیه با اشاره به "زندان‌های طولانی مدت و بازداشت‌های وحشیانه و غیرقانونی" بیش از هشتاد دانشجو در ایران، امده است: "با کودتای انتخاباتی سال گذشته برگی دیگر از دفتر آزادی و دموکراسی‌خواهی ملت ایران و جهالت و جباریت حاکمان کوته‌بین ورق خورد و این بار تمام آنانی که تیغ استبداد بر سر آنان سنگینی می‌کرد قامت راست نمودند و آزادی و دموکراسی را با صدایی رساتر از همیشه فریاد زدند. دانشجویان در این میان در کنار دیگر اقشار ملت ایران در صف اول مبارزه علیه این خودکامگی قرار گرفتند و شهادت سهراب‌ها و نداها آنان را از ادامه راهشان باز نداشت و صدایشان حتی در محبس تمامیت خواهان به شیوایی تمام شنیده می شود."

انجمن اسلامی دانشجویان دموکراسی‌خواه دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران، در پایان بیانیه خود با ابراز امیدواری نسبت به "حاکمیت مردم بر سرنوشت خود" در اینده با پشت سر گذاشتن "افت و خیزهای روند آزادی خواهی" در ایران آورده است: "امیدواریم 16 آذر امسال شاهد حضور پر شکوه دانشجویان آگاه در صحنۀ مطالبات بر حقمان باشیم و مسئولان و حاکمان نیز هوس به خاک و خون کشیدن فرزندان ملت را از خود به دور کنند."

دانشجویان سبز دانشگاه علم و صنعت نیز با انتشار بیانیه‌ای با اشاره به اینکه "امروز در جواب همه سئوالهایمان بیش از همیشه تنها شاهد «دشمن دشمن...» گفتن های دست اندر کاران و مسئولین هستیم" به همراهی و ایستادگی در کنار خانواده شهید کیانوش آسا- دانشجوی کشته شده این دانشگاه در جریانات پس از انتخابات در ایران- تاکیدکرده وتهدید و بازداشت فعالین دانشجویی کشور را محکوم و آزادی تمام زندانیان سیاسی را خواستار شده‌ و اعلام کرده‌اند: "در حمایت از خانواده مظلوم آسا و برای ارج نهادن به مقام انسانیت، روز ۱۶ آذر ماه که نماد پیوند دانشگاه و جامعه است را روز عزای علم و صنعت عنوان کرده و در ساعت ۱۲ ظهر روز سه شنبه ۱۶ آذر ۱۳۸۹ با نمادهای مشکی و سکوت به نشان پایبندی بر مبارزهی مسالمت آمیز، در پارک شهید آسا حاضر میشویم تا بر صبر و استقامت مان تاکید کنیم و نشان دهیم دانشگاه همواره زنده است. ما دانشجویان سبز دانشگاه علم و صنعت در کنار همه ملت ایران، استقلال و آزادی را فریاد میزنیم و با قامتی تکیده از تهدید و احضار و زندان، اعلام میکنیم بر عهد خود برای اصلاح حکومت پایبندیم و با تاکید بر ضرورت احیای اخلاق به مثابه فصل مشترک و پیوند دهنده حیات اجتماعی مردم ایران، در تلاش خود برای اجرای حقوق اساسی ملت، لحظهای سستی نخواهیم کرد."

در گوشه دیگری از ایران، جمعی از فعالین دانشجویی دانشگاههای تبریز، با انتشار فراخوانی به مناسبت روز دانشجو، حمایت خود را از بیانیه های اخیر دانشجویان دانشگاه تهران اعلام کرده و از "دانشجویان سبز دانشگاه های تبریز" خواسته‌اند در روزهای ۱۵، ۱۶ و ۱۷ آذر به نشانه  اعلام "همبستگی با مبارزات حق طلبانه ی تمامی دانشجویان آزادی خواه ایران" دست به اعتصاب غذا بزنند.