مقدمه ای بر تهدیدات جدی نظامی
با اینکه تهدید نظامی علیه جمهوری اسلامی - بطور جسته و گریخته - از دوران ریاست جمهوری جورج بوش همواره وجود داشته و واکنش های جهانی بسیار زیادی را - غیر از جنگ لفظی مقامات سیاسی- موجب شده بود، اما موج جدید و کلید جدی تهدیدات نظامی، بعد از اعتراف ایران به وجود دومین تاسیسات اتمی برای غنی‌سازی اورانیوم (فوردو) در نزدیکی شهر قم، که با نگرانی جامعه بین‌المللی روبرو گردید، زده شد؛ چرا که جمهوری اسلامی تا آن موقع مدعی بود که تنها در تاسیسات اتمی نطنز مشغول به غنی‌سازی اورانیوم است.

در اولین واکنش، بارک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، حمله نظامی به ایران را منتفی ندانست و آنرا از گزینه های پیش رو خواند.

همان زمان رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا، خاطرنشان کرد "حمله نظامی به تاسیسات اتمی ایران تنها برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را به تعویق خواهد انداخت، اما سبب توقف کامل آن نخواهد شد و این حمله نظامی، تنها می‌تواند زمان بیشتری را برای جامعه بین‌المللی فراهم کند.

اظهارات اوباما، همان زمان با واکنش تند مقامات ایران روبرو شد و آمریکا را ناتوان از هرگونه حمله به ایران اعلام کردند.

قطعنامه ها و تشدید تهدیدات
اما تصمیم مقامات ایران به تداوم غنی سازی اورانیوم با غلظت بیست درصد و نتیجتا تصویب قطعنامه ١۹٢۹ شورای امنیت و آغاز موج جدید تحریم های جهانی و فراگیر علیه ایران، پرونده تهدیدات نظامی را وارد مرحله ای جدید تر کرد.

قطعنامه ها و تحریم هایی که خواستار توقف چرخه سوخت هسته ای و غنی سازی اورانیوم در ایران بود و محدودیت های ویژه ای را در زمینه اقتصاد، سوخت، انرژی، تسلیحات، کشتیرانی، بیمه، امور بانکی و مالی و بیمه، و همچنین مقامات ارشد نظامی ایران در نظر می گرفت.

همزمان تاکید بر تداوم غنی سازی توسط مقامات دولت ایران، نوعی بی اعتمادی در جامعه جهانی پیرامون "مقاصد صلح آمیز هسته ای" ایجاد کرد و جنگ لفظی را از مقامات سیاسی، به نظامیان و جنگ سالاران کشاند.

ناگفته نماند، محمود احمدی نژاد نیز، در اوج کشمکش بر سر زمان و کیفیت مذاکرات اتمی و دعوت عضو گروه وین (آمریکا، روسیه، فرانسه و آژانس) و گروه ١+۵ برای شروع مذاکرات، در مصاحبه ای با شبکه برون مرزی صدا و سیمای جمهوری اسلامی (پرس تی وی)، ادعا کرد که اطلاعاتی در دست دارد که بر اساس آنها آمریکا قصد دارد - طی سه ماه آینده- حداقل علیه دو کشور خاور نزدیک جنگ بر پا کند.

وی "قریب الوقوع بودن جنگ آمریکا علیه دو کشور منطقه" را پیش بینی کرد و هرگونه تهدید احتمالی علیه ایران را نیز جنگ روانی و مضحک خوانده بود.

فرمانده ارشد نظامی آمریکا و نقشۀ حمله
در اوج اتخاذ تحریم ها و "بلا اثر" و "مضحک" خواندن این گونه اقدامات توسط مقامات ایرانی، و همزمان با اعلام تصمیم دولت به تداوم غنی سازی اورنیوم، ژنرال میتس، رئیس جدید ستاد هماهنگی نظامی- اطلاعاتی آمریکا، اواخر تیرماه اعلام کرد که "ما اجازه تولید سلاح اتمی به ایران را نخواهیم داد."

بلافاصله پس از وی، رئیس پیشین سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا - سیا - در مصاحبه ای با شبکه تلویزیونی سی ان ان اظهار داشت که ایران بدون توجه به هشدارهای بین المللی، به برنامه های اتمی خود ادامه می دهد و احتمال عملیات نظامی علیه تاسیسات هسته ای این کشور افزایش یافته است.

اما جدی ترین تهدید، از سوی دریادار مایکل مولن رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا انجام گرفت.
وی در تاریخ دهم امرداد ماه (اول اوت)، طی مصاحبه ای با شبکۀ تلویزیون آمریکایی ان بی سی، اطمینان خاطر داد که "نقشۀ حملۀ آمریکا به ایران آماده است و در صورتی که جمهوری اسلامی خود را به سلاح اتمی تجهیز کند، قابل اجرا نیز می باشد." وی در عین حال نگرانی شدید خود را از نتایج چنین حمله ای پنهان نکرد و گفت "اقدام و حمله نظامی علیه ایران می تواند نتایجی ناخواسته و غیر قابل پیش بینی در پی داشته باشد، آن هم در منطقه ای که اکنون به طرز باورنکردنی و عجیبی بی ثبات است."

مقامات ایران: امنیت خلیج فارس یا برای همه و یا برای هیچکس
هنوز سخنان دریادار مولن روی خروجی خبرگزاری ها بود، که مقامات جمهوری اسلامی هشدار دادند که این حمله و آغاز هر گونه جنگ، "به زیان آن کشور خواهد بود."

در اولین واکنش، منوچهر متکی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی خاطرنشان کرد "جنگ در خاورمیانه به زیان آمریکا است چرا که اکنون شرایط کاملا متفاوت است و فرمانده آمریکایی و عناصری که او را هدایت می کنند حرفهایی از این دست طی سالهای اخیر بسیار گفته اند..."

روز سه شنبه (۱۷ اوت / ۲۶ مرداد) نیز، رامین میهمان‌پرست سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی هشدار داد که هر حمله‌ای به ایران، بویژه به نیروگاه اتمی بوشهر، ضربات متقابل جدی را به دنبال خواهد داشت.

همزمان وزیر دفاع جمهوری اسلامی نیز هشدار داد "از آنجا كه امروز صنایع دفاعی در حوزه‌های هوافضا، هوایی، دریایی، موشكی، الكترونیك و اپتیك، زرهی، مهندسی و عمرانی، تحقیقاتی و پژوهشی در مجموعه وزارت دفاع متمركز شده و نقش اصلی را در این زمینه ایفا می‌كنند، پاسخ عملی به دشمنان را بزودی با افتتاح ده‌ها پروژه مهم و خیره‌كننده دفاعی خواهیم داد."

فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی نیز، به فرماندهان و تحلیلگران نظامی آمریکا، انگلیس و اسراییل اعلام کرد "در صورت هر گونه اقدامی، هزینه سنگینی پرداخت خواهند کرد."

سردار یدالله جوانی، معاون سیاسی سپاه پاسداران نیز، صریحاً تهدید کرد که در صورت حملۀ نظامی آمریکا یا اسرائیل به ایران، یگان های نظامی جمهوری اسلامی، امنیت کل منطقۀ خلیج فارس را به خطر خواهد انداخت.

این مقام ارشد سپاه، واکنش به هرگونه اقدام نظامی را، "اخلال در امنیت خلیج فارس" و "امنیت خلیج فارس یا برای همه، و یا برای هیچکس"، ذکر کرد.

سردار نقدی، فرمانده کل بسیج نیز هشدار داد "اگر آمریکایی‌ها بخواهند حمله‌ نظامی داشته باشند، باید ناوهای خود را تا هشت هزار کیلومتر آن ‌طرف‌تر ببرند؛ چراکه بدون شک هیچ‌کدام از آن‌ها سالم از خلیج فارس بیرون نخواهد رفت."

سردار سرتیپ پاسدار سیدمسعود جزایری، معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد كل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، با بیان اینکه "دوران آمریكا و اسراییلی ها رو به زوال است"، در مورد هرگونه اقدام نظامی علیه ایران هشدار داد.

و سید حسن فیروزآبادی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، با تاکید بر پاسخ قاطع ایران به هر گونه حمله احتمالی، این تهدید را یک "شوخی" دانست.

‌دریادار علی فدوی و امیر سرلشكر عطاء‌الله صالحی، فرماندهان نیروهای دریایی سپاه و ارتش ایران نیز، از تجهیز یگان های دریایی ایران به زیردریایی، شناورهای یشرفته و قایق های تندرو خبر دادند.

اما سردار علی شادمانی، رئیس اداره عملیات ستاد کل نیروهای مسلح ایران نیز، در جدی ترین واکنش تهدید کرد که در صورت انجام هرگونه تحرکی علیه جمهوری اسلامی، نیروهای ایرانی طی سه اقدام همزمان، "دست به کنترل تنگه هرمز خواهند زد، به پایگاههای نظامی امریکا در عراق و افغانستان آسیب خواهد رساند و همچنین آرامش حکفرما بر اسرائیل را به هم خواهند زد."

موضع رسمی البته در بیانیه روز پنج‌شنبه (۲۸ مرداد / ۱۹ اوت) اعلام شد که بر آمادگی همه جانبه سپاه پاسداران برای رويارويی سخت با آمريكا و اسراییل تاكيد شده و آمده است "درصورت عملی ‌شدن تهديد منافع دشمن در هر نقطه دلخواه هدف قرار می ‌گيرد."

تایید و تکذیب آغاز به کار نیروگاه اتمی بوشهر؛ فاز جدی تهدیدات
بعد از تاکید فراوان روسها پیرامون "راه اندازی" محدود نیروگاه اتمی بوشهر در تاریخ ٣۰ امرداد ماه، و اظهارات مقامات ایران مبنی اینکه "نیروگاه مذکور در تاریخ فوق راه اندازی نخواهد شد"، بلکه فقط با حضور رییس سازمان انرژی اتمی روسیه، سوخت نیروگاه از خارج از ساختمان اصلی به محل نگهداری سوخت‌های تازه در ساختمان اصلی منتقل می‌شود، در نهایت اعلام شد که بخش هایی از این نیروگاه در چند هفته آینده آغاز به کار خواهد کرد.

انتشار این خبر، واکنش های بسیاری را در برداشت و همزمان مقامات سیاسی و نظامیِ اسراییلی نیز، از احتمال حمله ای برق آسا - همچون حملۀ اسراییل به تاسیسات اتمی عراق در دهه هشتاد- خبر دادند.

در این میان مقامات آمریکایی خاطرنشان کردند "حال که ایران بوشهر را راه اندازی می کند، نیازی به غنی سازی اورانیوم در مراکز دیگر را ندارد و باید آنها را متوقف کند".
این اظهارات البته با واکنش تند مقامات ایران روبرو شد و توقف غنی سازی را غیر عملی خواندند و علاء الدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست‌خارجی مجلس شورای اسلامی، با بیان "غیر مرتبط بودن غنی سازی و نیروگاه بوشهر" و تاکید بر "غیرقابل اعتماد بودن کشورهای غربی در تامین سوخت هسته‌ای"، از "غنی سازی در نیروگاه بوشهر دو" در آینده نزدیک خبر داد.

دفاع روسیه از  بازگشایی نیروگاه

سرگئی لاوروف وزیرخارجه روسیه شامگاه چهارشنبه (۱۸ اوت / ۲۷ مرداد) از تلاش ایران برای بهره‌برداری از نیروگاه بوشهر دفاع کرد.

لاوروف خاطرنشان کرد "کسانی که راه‌اندازی نیروگاه بوشهر را پیام غلطی برای ایران می‌دانند، باید به خاطر داشته باشند که جورج بوش، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، زمانی این نیروگاه را به یک نمونه از همکاری با ایران معرفی کرده بود."

اسراییل فقط هشت روز وقت دارد
اما در آستانه پایان عملیات نظامی ایالات متحده در عراق و خروج یگان های رزمی از آن کشور و همزمان با اعلام آغاز به کار بخش هایی از نیروگاه اتمی بوشهر، جان بولتون، نماینده سابق آمریکا در سازمان ملل، در گفت‌وگو با شبکه‌ تلویزیونی فاکس‌، با اشاره به بارگذاری سوخت در نیروگاه بوشهر در تاریخ ۳۰ مرداد (۲۱ اوت) اظهار عقیده کرده بود "اسراییل تنها ۸ روز وقت دارد تا به تأسیسات اتمی بوشهر حمله کند."

این مقام افراطی دولت بوش و شخصیت معروف نئوکان های آمریکایی، در عین حال خواستار حمله نظامی برق آسای اسراییل به آن مرکز مهم هسته ای و مختل کردن آن شده و گفته بود "حمله‌ اسراییل بعد از بارگذاری سوخت در نیروگاه بوشهر، باعث انتشار پرتوهای رادیواکتیو می‌شود و مردم ایران در معرض خطر قرار خواهند گرفت."

بولتون همچنین گفت‌ "جمهوری اسلامی در حال رسیدن به چیزی است که هیچ کدام از دیگر دشمنان اسراییل یا آمریکا در خاور میانه از آن برخوردار نیستند و این همان راکتور هسته‌ای فعال است."

و مایکل هایدن، رییس پیشین سیا معتقد است که اقدام نظامی علیه ایران محتمل‌تر شده، زیرا مقامات جمهوری اسلامی، "برنامه های هسته ای خود را به طور مشکوکی پیش می‌برند."

این سخنان در حالی ایراد شد، که بیش از ۴۰ نماینده کنگره آمریکا طی قطعنامه‌ای، خواستار آن شده بودند که دولت آمریکا در صورت عدم تغییر موضع هسته‌ای ایران، از حمله نظامی اسراییل به این کشور حمایت کند.

پیش از این، ایهود باراک وزیر دفاع اسراییل گفته بود زمانی می‌رسد که استفاده از زور علیه ایران، نه تنها لازم بلکه از نظر اخلاقی نیز موجه است.

سیا: بوشهر تحت کنترل ماست
همزمان با جان بولتون، رویترز خبر داد که لیون پانتا، رئیس سازمان سیا در اولین ساعات روز پنج‌شنبه (۲۸ مرداد / ۱۹ اوت) خبر از گشایش مرکز جدید جاسوسی، همزمان با افتتاح سایت بوشهر و برای "مقابله با هرگونه افزایش و توسعه سلاح‌های اتمی و کشتار جمعی" داده، و راه‌اندازی این مرکز را به طور خاص برای "تقابل با هر گونه ماجراجویی مقامات جمهوری اسلامی در زمینه تولید وگسترش سلاح‌های اتمی" دانست و گفت "بازرسان آژانس انرژی اتمی نیز با این مرکز همکاری خواهند کرد."
جرج لیتل، سخنگوی سازمان اطلاعات آمریکا نیز، پرونده افشای وجود راکتورهای پیشرفته در سوریه و نیروگاه مخفی قم در سال ۲۰۰۹ را نیز از همین دست فعالیت‌ها می‌داند؛ اما به گفته او، تشکیل این مرکز ویژه راه‌های جدیدتری در مقابله با تهدیدات کشورهایی چون ایران در اختیار جامعه جهانی قرار می‌دهد.

نماینده ایران در آژانس: تهدیدات تخلف است
در اولین واکنش به اظهارات جان بولتون، علی اصغر سلطانیه، نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خاطرنشان كرد: اظهارات بولتون درباره نیروگاه بوشهر، نشانه روحیه و سیاست جنگ‌طلبانه آمریكا و تخلف از قوانین بین‌المللی است.

وی خاطرنشان کرد "بر اساس مصوبات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، هرگونه حمله و یا تهدید به حمله تاسیسات هسته‌یی در حال ساخت و در حال كار، تخلف آشكار از منشور سازمان ملل متحد، اساسنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و قوانین بین‌المللی است. "

خامنه ای: جنگ محدود به ایران نخواهد بود
اما در جدی ترین واکنش، رهبر جمهوری اسلامی وارد صحنه شد و در مراسم افطار چهارشنبه ٢۷ امرداد ماه، در جمع مقامات و مسئولین حکومت، نسبت به هرگونه تحرک نظامی و تهدید علیه جمهوری اسلامی هشدار داده و گفت "همه بدانند اگر تهدیدها عملی شود، میدان مقابله، فقط منطقه ما نخواهد بود بلکه این مقابله، میدان گسترده تری خواهد داشت."

به عقیده بیشتر کارشناسان، خطر حمله نظامی به ایران، با اینکه سخت و خطرناک به نظر می رسد، اما جدی و واقعی شده است؛ چرا که حضور ناوهای بزرگ و هواپیما بر آمریکایی در منطقه، تجهیز کشورهای منطقه به سلاحهای پیشرفته، مانورهای پیاپی نظامی و فرا منطقه ای، افزایش نگرانی ها را رقم زده است.

برخی از صاحب نظران معقدند "سیاست های تحریک‌آمیز و ماجراجویانه مقامات دولت جمهوری اسلامی، خوراک تبلیغاتی مناسبی برای نئوکان‌های آمریکایی، جنگ سالاران و همچنین دولت اسراییل" می باشد و ادبیات و واکنش دولتمردان ایران در مواجهه با قطعنامه‌های شورای امنیت یا اقدامات جهانی، بهانه‌ای "مساعد" برای موجه کردن اقدام نظامی می باشد.

هر چند مقامات ایران تمام تلاش های اتمی خود را "صلح آمیز" می دانند و تهدید و تحریم و فشارهای جهانی را "مضحک" "جنگ روانی" و "تبلیغات استکبار و صهیونست ها" ذکر کرده اند، اما نتایج شوم هر اقدام نظامی، گذشته از مردم و دولتمردان، حتی برای نظامیان و جنگ سالاران طرفهای مختلف، سناریویی بسیار خطرناک را رقم خواهد زد... از کشانده شدن آتش به مناطق دیگر، بحران های جدی سوخت و انرژی و مبادلات، تغییر معادلات جغرافیایی در منطقه، و حتی بروز جنگی فراگیر، دور از چشم انداز نخواهد بود.

* زنگها برای که به صدا در می آیند، کتابی از ارنست همینگوی در مورد جنگهای اسپانیا