وی در این باره گفته است: « همین که میله‌های سوخت هسته‌ای به جنب رآکتور منتقل شوند و به ویژه همین که اورانیوم در درون رآکتور قرار گیرد، حمله به آن بدون هیچ تردیدی به معنای انتشار مواد رادیواکتیو است.»

سفیر پیشین ایالات متحده در سازمان ملل متحد همچنین افزوده است: « از این رو چنانچه اسرائیل در صدد است که اقدامی علیه (نیروگاه) بوشهر انجام دهد، باید این کار را در هشت روز آینده انجام دهد.»

روز جمعه گذشته خبرگزارى‌هاى بین‌المللى به نقل از سخنگوى آژانس اتمى روسیه اعلام کرده بودند، سوخت نیروگاه اتمى بوشهر روز سى‌ام مرداد ماه بارگذارى خواهد شد و از این تاریخ این نیروگاه عملاً یک مرکز هسته‌ای محسوب خواهد شد.

به دنبال انتشاراین خبر که از سوی مقام‌های ایرانی نیز تایید شده است، برخی رسانه‌های خبری جهان در روزهای اخیر به گمانه‌زنی در باره احتمال حمله اسراییل به نیروگاه بوشهر پرداخته‌اند.

ایالات متحده آمریکا و اسراییل که ایران را متهم به تلاش برای دستیابی به جنگ‌افزارهای هسته‌ای می‌کنند، بارها تاکید کرده‌اند، اگرچه از تلاش‌های دیپلماتیک و فشارهای اقتصادی برای واداشتن ایران به متوقف ساختن فعالیت‌های هسته‌ای حساس خود حمایت می‌کنند، اما گزینه نظامی را از دستور کار خود خارج نخواهند کرد.

در واکنش به گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای در باره احتمال حمله اسرائیل به نیروگاه اتمی بوشهر، رامین مهمان‌پرست، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی روز سه‌شنبه هشدار داده است که هرگونه تعرض اسرائیل به نیروگاه بوشهر «واکنش جدی» ایران را به دنبال خواهد داشت.

وی همچنین با اشاره به این که فرآیند سوخت‌گذاری نیروگاه بوشهر از تاریخ ۳۰ مرداد آغاز می‌شود و هم اکنون نیز سوخت لازم در مجاورت نیروگاه قرار دارد، گفته است: « آسیب رساندن به تأسیساتی نظیر نیروگاه بوشهر که حاوی سوخت واقعی هسته‌ای هستند، خلاف مقررات بین‌المللی است.»

در این میان جان بولتون گفته است: « بدون حمله اسرائیل، ایران به چیزی دست می‌یابد که هیچ یک از کشورهای رقیب اسرائیل و هیچ یک از دشمنان ایالات متحده در خاورمیانه، از آن برخوردار نیستند و آن یک نیروگاه اتمی فعال است.»

سفیر پیشین ایالات متحده در سازمان ملل متحد در عین حال در پاسخ به این پرسش که آیا به اعتقاد وی اسرائیل در هشت روز آینده به ایران حمله خواهد کرد، یا خیر گفته است: « من فکر نمی‌کنم، چنین اتفاقی بیافتد. من می‌ترسم که آنها (اسرائیلی‌ها) این فرصت را از دست داده باشند.»
 

محمود احمدی نژاد نیز در روز دوشنبه چهار مرداد ماه و طی گفتگویی با پرس تی وی - تلویزیون برون مرزی انگلیسی زبان جمهوری اسلامی- گفته بود: «من اطلاع می‌دهم، آن‌ها تصمیم گرفته‌اند تا سه ماه آینده علیه حداقل دو کشور منطقه عملیات ( نظامی ) انجام دهند.»

واکنش های رسمی نسبت به احتمال آغاز برخورد نظامی در منطقه و نتایج احتمالی آن از زمانی افزایش یافت که روسیه در اقدامی غیر منتظره تاریخ دقیق راه اندازی راکتور اتمی بوشهر را اعلام داشت. جان بولتن، سفیر جنجالی سابق آمریکا در سازمان ملل به همین مناسبت طی مقاله ای به اسرائیل هشدار داد که برای بمباران راکتور بوشهر تنها هشت روز فرصت خواهد داشت.

پیش از اعلام تاریخ دقیق راه اندازی راکتور بوشهر و توسط روسیه آغاز شمارش معکوس برای بار گذاری، دریاسالار مایک مولن رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا، روز یکشنبه اول ماه اوت جاری در برنامه «ملاقات با مطبوعات» شبکه تلویزیونی ان-بی-سی تصریح کرد: «طرح حمله نظامی به ایران برای پیشگیری از دسترسی آن کشور به بمب اتمی آماده است و روی میز هم باقی خواهد ماند.»

بی اطلاعی و یا اطلاع کامل؟

پیش از طرح اظهارات مایک مولن، محمود احمدی نژاد طی بخش های دیگری از گفت‌وگوی طولانی چهار مرداد خود با پرس تی وی گفته بود : «ما اطلاعات دقیقی داریم که آمریکایی ها نقشه ای را برای جنگ روانی علیه ایران طراحی کرده اند و سناریویی نوشته‌اند که جنگ تبلیغاتی سنگینی علیه ایران راه اندازند و صحبت‌های رئیس جمهور روسیه (در مورد امکان دسترسی ایران به بمب اتمی ) در واقع آگهی پخش آن نمایش است.»

اگر چه محمود احمدی نژاد با و جود اظهار «اطلاع دقیق» از حمله آمریکا به دو کشور خاورمیانه و همچنین نقشه آغاز جنگ تبلیغاتی سنگین آمریکا علیه ایران ( با مشارکت روسیه)، موضوع احتمال حمله نظامی مستقیم علیه ایران را مطرح نساخت اما واکنش های دیگر مسئولین نظامی و سیاسی جمهوری اسلامی، از جمله اظهارات دو روز گذشته علی شادمانی و آیت الله علی خامنه ای، نشان داد که جمهوری اسلامی دست کم مصمم است که احتمال وجود طرحی واقعی برای حمله نظامی به ایران را جدی جلوه دهد.

برای توجیه چنین تلاشی می توان حد اقل دو دلیل محتمل را مطرح ساخت:

۱- قرار داشتن جمهوری اسلامی در مسیر توافق های روسیه و آمریکا برای راه اندازی راکتور بوشهر و فراهم آمدن زمینه توافق های اتمی مهمتر طی مذاکرات ماه سپتامبر با گروه وین.

۲- بی اطلاعی جمهوری اسلامی از توافق های مستقیم و پنهانی آمریکا و روسیه پیرامون برنامه های اتمی ایران و در نتیجه نگرانی جدی رهبران آن پیرامون هزینه های احتمالی راه‌اندازی غیر منتظره راکتور بوشهر.

اهمیت راه اندازی

بی تردید حساسیت های ناشی راه اندازی راکتور اتمی بوشهر را، با توجه به موقعیت کنونی ایران در جامعه جهانی، قطعنامه های تحریمی شورای امنیت و همچنین مسائل امنیت منطقه، باید به مراتب فراتر از راه اندازی ساده یک کارخانه برق مورد ارزیابی قرار داد.

دلایلی که طی ده ساله گذشته مانع از تکمیل و راه اندازی راکتور اتمی بوشهر شد، می توانست، در صورت به توافق نرسیدن طرف های ذینفع از جمله آمریکا، روسیه و اسرائیل پیرامون این موضوع، همچنان مانع از راه اندازی آن به خصوص در شرایط کنونی بشود.

در صورتی که روسیه بدون جلب رضایت آمریکا و اسرائیل تصمیم به تکمیل و راه اندازی راکتور اتمی بوشهر می گرفت، به اسرائیل عملا فرصت می داد که با توسل به بهانه حفظ امنیت ملی و دفاع از موجودیت خود، راکتور بوشهر را، مانند اقدامات مشابه آن کشور در عراق و سوریه، مورد حمله نظامی قرار دهد.

در صورت حمله نظامی اسرائیل، ضمن انهدام راکتور بوشهر، امنیت جانی نزدیک به دو هزار تن کارکنان روسی آن نیز در خطر قرار می گرفت. دولت روسیه تحت هیچ شرایطی نه قادر و نه مایل به رویارویی با چنین فاجعه ای است. از این جهت پیش از تکمیل و اعلام تاریخ راه اندازی راکتور اتمی بوشهر، روسیه دست کم امنیت جانی اتباع خود را که در محل حاضر و شاغل اند دریافت داشته است.

بی تردید توافق بر سر راه اندازی راکتور بوشهر نه تحقق یک هدف که فراهم آوردن وسیله ای است برای دست یافتن به هدف های دیگر. هدف اصلی خنثی ساختن خطر تبدیل شدن ایران به یک نیروی نظامی اتمی است. تنها به این شرط است که می توان تصور کرد دولت اسرائیل راه اندازی راکتور بوشهر را تحمل کند. از این لحاظ دست یافتن به یک توافق «چند جانبه» پیرامون راکتور بوشهر گمانه ای است که از کنار آن آسان نمی توان گذشت.

بی اطمینانی

فارغ از قرار داشتن و یا قرار نداشتن ایران در مسیر توافق های چند جانبه روسیه، آمریکا، اسرائیل، آنچه مشهود است نگرانی مقامات جمهوری اسلامی در قبال آینده این تحولات است.

عملی شده تهدید های اخیر آقای شادمانی و آقای خامنه ای، منجمله مسدود ساختن تنگه هرمز، حمله به نیروهای آمریکایی مستقر در عراق و افغانستان، و حمله به اسرائیل به معنی در گیری نظامی تمام عیار در منطقه و در نتیجه تغییر وضعیت سریع و کامل نظام جمهوری اسلامی در شکل کنونی آن است.

ایران بدون تردید در صورت استفاده از امکانات موشکی خود قادر به اجرای هر سه طرح نظامی مورد اشاره آقای شادمانی خواهد بود. ولی در مقابل، حمله نظامی آمریکا و اسرائیل به ایران و جنگ با اعراب حاشیه جنوبی خلیج فارس نیز غیر قابل اجتناب خواهد شد.

واقعیت تلخ این است که ایران ضمن برخورداری از قدرت تهاجمی و تخریبی محدود موشکی، فاقد قدرت دفاعی کافی در مقابل هجوم های خارجی است. در مقابل، نیروهای رقیب ایران ضمن داشتن برتری خرد کننده قدرت آتش، از ظرفیت های دفاعی قابل ملاحظه ای نیز برخوردارند. ایران در صورت وقوع جنگ، ضمن وارد آوردن آسیب هایی به طرف های مقابل، عملا بی دفاع در مقابل قدرت آتش آنها قرار خواهد گرفت.

جنگ سرد

اگرچه انتظار می رود که تا پیش از آغاز به کار راکتور اتمی بوشهر تهدیدهای جنگی در منطقه همچنان ادامه یابد، در عین حال می توان انتظار داشت که تهدیدهای نظامی اخیر با هدف آماده ساختن افکار عمومی و فراهم ساختن زمینه توافق های بیشتر اتمی در ماه سپتامبر صورت گرفته و هرگز از محدوده تبلیغاتی مورد اشاره آقای احمدی نژاد خارج نشوند.

در چنین صورتی گمانه حضور مستقیم و یا غیر مستقیم جمهوری اسلامی در توافق های چند جانبه اتمی تا حدود زیادی تقویت خواهد شد. اگر چه نگرانی های جمهوری اسلامی ، با این استدلال که ممکن است تنها در مسیر بخشی از توافق ها قرار گرفته و احتمالا دست‌آویز طرح های پیچیده تری شده باشد، همچنان تا مدتی ادامه خواهد یافت.

تهدید های اخیر مقامات جمهوری اسلامی، معادل تهدید به حملات انتحاری است و حمله انتحاری آخرین گزینه ای است که جمهوری اسلامی ممکن است تحت هر شرایطی استفاده از آن را مورد بررسی قرار دهد. از این لحاظ بیش از توجه به بار نظامی چنین تهدید هایی باید فعلا بار تبلیغاتی آن را جدی گرفت و دست کم تا روز ۲۱ ماه اوت همچنان به انتظار و گمانه زنی بسنده کرد.